Gastcollege Radboud over gebruikte (archief)bronnen bij Zedelijk Haarlem



Door Angelique Janssen en Saskia Bultman van de Radboud Universiteit werd ik een paar maanden geleden benaderd om voor hun vak "Sex in the City" aan derdejaars geschiedenisstudenten een gastcollege te geven over mijn onderzoek naar de prostitutie in Haarlem. De toekomstige historici moesten namelijk voor het eerst tijdens hun opleiding archiefonderzoek doen, waarbij de ene helft zich ging concentreren op ongehuwde moeders en de andere helft op prostitutie in de negentiende eeuw.


Om aan te sluiten bij hun archiefonderzoek was mijn presentatie gericht op de bronnen die ik gebruikt hebt. Het vinden van interessant materiaal is een uitdaging. Maar het belangrijkste proces komt daarna: het kritisch analyseren van de stukken. Vaak zijn (kwalitatieve) bronnen over de prostitutie gekleurd.(1) Door hen daarom te combineren met ander archiefmateriaal ontstaat een interessanter beeld. Een voorbeeld daarvan is het verhaal dat ik in het politiearchief vond van prostituee Alida. Met hulp van iemand van de Vrouwenbond verlaat ze in 1894 het bordeel en komt ze in een doorgangshuis terecht (soort opvang voor prostituees die een ander leven wilden). Ze vertelt aldaar aan de politie hoe ze is misleidt en in het moeilijke leven van prostitutie terecht is gekomen. Als je haar verslag vervolgens vergelijkt met haar gegevens in het dienstboderegister, dan moet je het beeld dat de vrouw schetst nuanceren. Dan blijkt namelijk dat ze het toch niet zo heel erg vond om voor de bordeelhoudster te werken, want in het register wordt aangegeven dat ze na een verblijf in het doorgangshuis weer terugkeert naar hetzelfde bordeel. Ik kan nog meer voorbeelden noemen waarbij de bron in een ander licht komt te staat als je het vergelijkt met ander archiefmateriaal. En dat maakt het onderzoek doen ook zo boeiend.

Het was een interessante middag met veel goede vragen van de studenten en ik ben erg benieuwd naar de papers die uit hun onderzoek voortkomen in december.

Noten
1. Een mooi artikel dat hier op ingaat is deze: 
Gilfoyle, T. J., 'Prostitutes in the archives: problems and possibilities in documenting the history of sexuality', American Archivist 57 (1994) 514-527.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Schoenen in de negentiende eeuw

Ongewenste buitenlandse prostituees in Amsterdam, 1874-1897