Over deze blog en promotieonderzoek

Het begon in 2002 toen ik in het Noordhollands Archief het Haarlemse dienstbodenregister van 1891 tot 1900 in handen kreeg. Met die heerlijke geur van oud papier onthulde de bron namen, geboortedata en -plaatsen, adressen, aankomst- en vertrekdata van degenen die naar de stad kwamen en bij hun werkgever inwoonden. Natuurlijk waren dit veel dienstboden, maar ook andere beroepsgroepen werden genoteerd, zoals de "publieke vrouwen" die in bordelen werkten. 

Ik had tot dat moment nooit veel over het onderwerp nagedacht. Maar toen ik de informatie van al die vrouwen voor me had en hun namen las kwamen ze voor mij als het ware tot leven. Er kwamen gelijk allerlei vragen boven. Waarom waren ze naar Haarlem gekomen? Was prostitutie een carrière voor het leven of een tijdelijke manier om geld te verdienen? Hoe was het leven in de Haarlemse bordelen? En in een bredere context: hoe wordt de prostitutiemarkt beïnvloed door economische verschuivingen, politieke beslissingen en maatschappelijke reacties? Hoewel ik net begonnen was aan mijn Bachelor opleiding Geschiedenis bij de Vrije Universiteit in Amsterdam, was het onderwerp voor mijn Master scriptie geboren.

Uiteindelijk ben ik in 2008 afgestudeerd op de impact van moderne economische groei op de prostitutiemarkt in Haarlem, van 1850 tot 1900. Zelfs na mijn afronding kon ik het onderwerp nog steeds niet loslaten en besloot ik dit blog op te zetten. Nog steeds beschouw ik het als mijn digitaal notitieboekje waarin ik interessante literatuur, bronnen of nieuws plaats.

Op dit moment ben ik buitenprovendus bij de Universiteit van Utrecht . Mijn onderzoek richt zich op de ontwikkeling van prostitutiebedrijven tussen 1850 en 1911 onder invloed van de economische, politieke en sociaal-culturele ontwikkelingen. Er is nog voldoende te ontdekken, onderzoeken en schrijven over het onderwerp.

Wilma van den Brink

Dienstbodenregister van Haarlem, 1891-1900 (NHA)

Reacties

  1. Marita Mathijsen14 december 2014 om 03:31

    Complimenten voor dit geweldig blog. Heel bijzonder dat je ook zoekwegen en mogelijkheden voor verwerkingen duidelijk omschrijft.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Wilma van den Brink16 december 2014 om 08:55

    @Marita Merci. Wat een prachtig compliment!

    Voordat ik aan mijn scriptie begon ben ik naar uw lezing in Remunj geweest over de katholieken en protestanten in 19e eeuws Amsterdam. Ook heb ik met veel interesse het boek "De gemaskerde eeuw" gelezen. Voor mij werd het daardoor wederom duidelijk hoe boeiend de periode was in onze geschiedenis.

    Ik hoop dat de blogposts en bronverwijzingen onderzoekers en studenten inspireert om zich te verdiepen in dit fascinerend onderwerp.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Leesgraag9 februari 2017 om 05:27

    Ha Wilma,
    Jaren geleden hebben we elkaar ontmoet. Daarna heb ik met een stijgende interesse jouw publicaties gelezen over de prostitutie in het 19de eeuwse Haarlem. Zoals je weet ben ik redacteur van www.sekswerkerfgoed.nl. Je hebt wel eens je hulp aangeboden. Ik was eerlijk gezegd te verlegen om meteen een plan met jou te trekken. Ik ben nu een paar jaar verder en sekswerkerfgoed draait volop. Ik wilde aanvankelijk vooral de 20ste en 21ste eeuw beschrijven, maar stuit steeds meer op de 19de eeuw. (En ook op de late middeleeuwen). Ik word ook regelmatig aangenaam verrast door het werk van lokale historische verenigingen of genootschappen. Ik durf het niet te vragen, omdat ik er niets tegenover kan zetten (qua betaling) maar ik zou het leuk vinden om met jou of door jou alleen een stukje over de familie Winkeler of hoe ze ook mogen heten op sekswerkwerfgoed te zetten.Ik heb inmiddels een soort netwerkje opgezet van historici op het gebied van prostitutie. Mag ik jou daarbij rekenen? In ieder geval kunnen we links uitwisselen. Waar ik heel gelukkig van werd: de Koninklijke Bibliotheek heeft mijn website als digitaal erfgoed opgenomen. En nu we het toch over de Koninklijke Bibliotheek hebben, hun digitale krantenarchief is voor mij een belangrijke bron van informatie. (ook over de 20ste eeuw)
    Sietske Altink

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Wilma van den Brink8 maart 2017 om 03:02

    Hoi Sietske,
    Dank voor je reactie. Ik heb je gemaild.
    Hartelijke groet, Wilma

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Schoenen in de negentiende eeuw

Afbeelding
Rijgbottine 1895-1905, Nederland (hoflaarzenmaker) Foto: CvdV Onlangs hebben Chris en ik een bezoek gebracht aan het schoenenmuseum in Waalwijk . Nadat ik het vorig jaar een indruk van de lingerie uit de negentiende eeuw had gekregen, was ik nu benieuwd naar het schoeisel waar de vrouwen in die periode op liepen. Wat was de modetrend en in hoeverre deden prostituees daar aan mee?  De industriële revolutie leidde tot grote verandering in de schoenenindustrie. Behalve de werkplaatsen waar nog veel met de hand werd gewerkt, ontstonden er in de tweede helft van de negentiende eeuw steeds meer fabrieken met stoommachines. De fabrikanten verdienden goed aan de verkoop van schoenen in een periode waarin de economie opbloeide. Welke impact hadden de ontwikkelingen op de mode?
Ga naar het volledige artikel »

Ongewenste buitenlandse prostituees in Amsterdam, 1874-1897

Afbeelding
Als je vanuit het buitenland eind negentiende eeuw in Amsterdam arriveert om er een tijd te wonen, dan heb je volgens de Vreemdelingenwet een reis- en verblijfspas nodig die je moet aanvragen bij het politiebureau. Met dit officiële document kun je dan drie maanden in de hoofdstad wonen en het vervolgens nog eens drie maal verlengen. Als je beroep echter verband houdt met prostitutie wordt de aanvraag standaard afgewezen, ook al is  in die periode  prostitutie legaal in Nederland. De regels op dit gebied worden echter decentraal bij gemeenten belegd. En hoewel er in Amsterdam voorstellen worden gedaan, worden de plannen om prostitutie te reguleren door de raad verworpen. Men vreest namelijk dat opgelegde regels juist zullen leiden tot een toename van illegale prostitutie in de stad. (1)   Het  Stadsarchief Amsterdam  heeft een apart register van geweigerde verzoeken van reis- en verblijfspassen aan buitenlandse vrouwen tussen de jaren 1874 en 1897. Het beroep w...
Ga naar het volledige artikel »

Choker sierraad en prostitutie

Afbeelding
In 2016 kreeg ik de vraag van een journalist of negentiende-eeuwse vrouwen die een lint om hun nek droegen (of een "choker" zoals het werd genoemd) prostituees waren? Aanleiding was een hernieuwde belangstelling van dit type halsketting onder beroemdheden en tieners. Zelfs nu, vijf jaar later, omschrijft Harpers Bazar een choker als een van de trends in de mode. Een paar weken terug kwam tijdens een online lezing over de Belle Epoque in Parijs de choker ter sprake. Dit deed me denken aan de vraag  en ik ben op zoek gegaan naar een antwoord.(1) Volgens Encyclopaedia Britannica is de definitie van een choker: een halsketting die nauw om de nek past als een nauwsluitende, hoge kraag. Het Britse naslagwerk legt bovendien uit dat de choker in de negentiende eeuw populair werd. In zijn vroegste vorm had de ketting één of meerdere rijen parels. Halverwege de eeuw kwam de choker met een fluwelen band waarop een speld of parel was gespeld in de mode. De rood lint versie die vrouw...
Ga naar het volledige artikel »