Secret Lives: Britse prostituees in de Lage Landen (I)

(Foto: Jackie Depelle, Hinckley 2018)

Op 31 augustus mocht ik de keynote geven op het congres: Secret Lives: hidden voices of our ancesters in Engeland.(1) 
Opmerkelijke archiefbronnen en de verhalen die ze vertellen over Britse voorouders stonden centraal tijdens dit congres. Mijn presentie richtte zich op Britse vrouwen die als prostituees gaan werken in negentiende-eeuws Nederland en België. In deze blogpost geef ik een korte samenvatting van de presentatie. In de komende blogposts ga ik dieper in op de verschillende archiefbronnen en verhalen.

Britse prostituees
De moderne economische groei na 1860 had geleid tot meer banen voor vrouwen en de eersten die daarvan profiteerden waren de lokale vrouwen in de steden.(2) Zij hadden de beste netwerken om werk te vinden. Dit betekende een achteruitgang van de lokale vrouwen in de prostitutiemarkt. Omdat de vraag naar prostituees bleef bestaan, moesten bordeelhouders op zoek naar nieuw personeel dat in het buitenland werd gevonden, zoals Engeland.(3) Tussenpersonen speelden een belangrijke rol. Zij hadden de contacten met bordeelhouders en zochten voor hen prostituees.(4)

Archiefbronnen
In welke bronnen zijn Britse prostituees in Nederland en België te vinden?
Tijdens mijn presentatie heb ik 4 typen bronnen besproken die als startpunt kunnen dienen voor onderzoek naar Engelse "publieke vrouwen".(5) 

1. Politiearchieven (dia's 12 t/m 16)
2. Bevolkingsregister en de subregisters: dienstbode- en vreemdelingenregisters (dia's 18 t/m 24)
3. Rechtbank- en gevangenisarchieven (dia's 25 t/m 31)
4. Registers gasthuizen (dia's 32 t/m 35)

19th Century British prostitutes in the low countries from Wilma Van Den Brink

Spelling

Uit: aanvraag verblijfsvergunning
in Brussel (Stadsarchief Brussel)

Als een naam in een archiefbron anders is gespeld, hoeft het niet te betekenen dat het om een ander persoon gaat. Namen van personen, plaatsnamen en adressen kunnen in archiefstukken verschillend gespeld worden. En dat geldt met name voor buitenlandse namen die vaak "vernederlandst" worden. Degene die verantwoordelijk was voor de registratie in bijvoorbeeld een prostitutieregister kan in plaats van Hannah Johnson, de naam Anne Johnsen hebben gehoord en genoteerd. Mary wordt bijvoorbeeld vaak: Marie, Maria, Marij. Vandaar dat het van belang is om te zoeken op variaties van de voor- en familienaam en de gegevens te vergelijken met de geboortedatum en geboorteplaats van een persoon.

Zoals: Adele Mary Higgleton in de afbeelding rechts.

Met het verder bespreken van de bronnen met Britse prostituees in de volgende blogposts is het rekening houden met de velen vormen van spelling essentieel. 

------------------------------------------------------------------------------
Noten
(1) A big thanks to the brilliant "Secret Lives" organisation: Alec Tritton, Else Churchill and John Hanson. And a special thank you to Katy Barbier-Greenland for her help setting the presentation up and making beautiful photograph's. 
(2) Zie ook mijn blogsposts over de spoorwegen en prostitutie in de kroeg. 
(3) Buitenlandse vrouwen werden populair. Een interessant artikel over buitenlandse vrouwen en populariteit in Rotterdam is te lezen in: H. Visscher, "De gestijfde illusie? De prostituees van een luxueus Rotterdams bordeel", Holland 32 (2000) 244-268.
(4) Een interessant artikel op dit gebied is: J. Laite, "Traffickers and pimps in the era of white slavery", Past & Present 237 (2017) 237-269. 
(5) Prostituees werden in Nederlandse bronnen " publieke vrouwen" genoemd. In Belgie werd al de term: prostituee gebruikt.